“Hoi Jantine!! Je raadt het nooit!!”
Ik heb Diana, de moeder van Eliane (niet haar echte naam) aan de telefoon. Iets meer dan een jaar geleden kwam er een telefoontje bij ons binnen dat Eliane, toen net 17, op het politiebureau werd gehouden. Haar ouders hadden haar een paar dagen ervoor als vermist opgegeven nadat ze na haar stage niet meer thuis was gekomen. Eliane zat op praktijkonderwijs en liep stage bij de HEMA. Op haar stage kreeg ze vaak bezoek van een jongen die ze via haar vier jaar jongere vriendin had leren kennen. Die dag was Eliane vanuit haar stage met die jongen mee naar huis gegaan zonder haar ouders in te lichten. En, zo vertelde ze later, omdat ze de tijd was vergeten en ze had haar ouders niet durven te vertellen met wie ze mee was, durfde ze niet meer naar huis te gaan. Bang dat haar ouders heel erg boos op haar zou worden. Haar vriendin had het aan haar moeder verteld en die zijn toen samen Eliane op gaan halen. Inmiddels was het al wel twee dagen verder. Eliane had verteld dat er thuis veel ruzie was en omdat ze nu twee dagen weg was geweest zonder dat haar ouders wisten waar, durfde ze nu niet met haar ouders te praten. Terwijl Eliane bij haar vriendin bleef, kwam de wijkagent samen met Eliane haar ouders praten om te kijken of de situatie zo op te lossen viel.

Twee dagen hadden Eliane haar ouders in onzekerheid gezeten over waar hun dochter was en of het wel goed met haar ging. Nooit eerder was ze een nacht van huis weggeweest, ze had zelfs nog nooit ergens gelogeerd. Zo voorzichtig waren ze met Eliane geweest, want ze wisten dat ze erg kwetsbaar was. “Ze gelooft alles wat je zegt en ze gaat zo met elke jongen mee!” zei haar vader. Maar daar waar haar vader nog zijn kleine lieve meisje voor ogen had besefte moeder Diana dat Eliane ook volwassen moest worden. Pogingen om te zorgen dat ze haar kamer op zou ruimen of andere klusjes in het huishouden zou uitvoeren liepen steeds uit op ruzie. Frustratie, verdriet, onmacht en boosheid kwamen op één punt samen in het gesprek en de bom was ontploft. De politie kon Eliane niet mee laten gaan met haar ouders, dus hadden ze haar meegenomen naar het bureau. En toen hebben ze ons gebeld.

Om iedereen wat tot rust te laten komen heeft Eliane nog twee weken bij haar vriendin gelogeerd. Ondertussen ben ik met ouders, Eliane, school en iedereen die wat over de situatie kon zeggen in gesprek gegaan om te kijken waar Eliane het beste af was. De communicatie tussen moeder Diana en Eliane was al langer verstoord. Eliane heeft een lichte verstandelijke beperking. Dat wist moeder Diana wel, maar wat dat nou precies betekent en wat Eliane dan wel nodig heeft om dingen te kunnen snappen, dat wist moeder niet goed. Door duidelijke regels op papier te zetten en een corvee rooster te maken waarbij goed uitgeschreven stond wat Eliane precies moest doen, konden Eliane en haar moeder weer door één deur.
Daarmee was de kous nog niet af. We kwamen erachter dat Eliane veel behoefte had aan gelijkwaardig contact met leeftijdsgenoten en dat ze ook onzeker was over hoe je goed kunt aangeven wat je wilt en niet wilt. Eliane heeft meegedraaid met alle trainingen die we bieden op dat gebied; training sociale vaardigheden, weerbaarheidstraining en ‘Dit is Fit’, een training over hoe je goed voor je eigen lichaam kunt zorgen.

Maar ja, Eliane was inmiddels 18. En net als de meeste 18 jarigen had Eliane ook veel behoefte aan een vriendje. En nu, dik een jaar verder na het eerste telefoontje, had Eliane ook op het gebied van vriendjes niet stil gestaan: “Je raadt het nooit” zegt moeder Diane nog een keer. “We zijn zwanger!!”

Vervolg: Eliane 2: Gediskwalificeerd?